Hoofdstuk 6. Balans

Financiële activa

KAPITAALVERSTREKKING
(bedragen x 1.000 euro)
Omschrijving

 Boekwaarde
31-12-2017

 Vermeerdering

2018

 Vermindering
2018

 Boekwaarde
2018

 Rente
2018

 Totaal
Kapilasten

Aandelen Waterbedrijf Groningen

2.458

2.458

49

49

Aandelen Martiniplaza

3.916

3.916

78

78

Enexis

783

783

16

16

PBE

328

309

19

5

314

BNG

824

824

16

16

Aandelen kapitaal CNNN BV

1.190

1.190

24

24

Euroborg

48

48

1

1

Airport Eelde

1

1

0

Warmtestad BV

6.001

1.000

7.001

140

140

Voorziening Warmtestad BV

-2.929

-2.929

Aandelen Groninger Monumentenfonds

448

1.000

1.448

11

11

Aandelen Oikocredit

12

12

Aandelen Startersfonds

180

180

4

Thermiek BV

18

18

Totaal deelnemingen

13.276

2.000

309

14.968

344

649

In 2018 is er een laatste agiostorting gedaan aan Warmtestad. Deze investering is reeds in 2016 door uw  Raad besloten. De getroffen voorziening is het gevolg van het staken van geothermie. In 2018 is deze voorziening niet gemuteerd.

De gemeente bezat 570 (33%) van de 1.760 aandelen Groninger Monumentenfonds. Daarnaast had de gemeente Groningen een converteerbare achtergestelde lening verstrekt van 1 miljoen euro. Het college heeft besloten deze achtergestelde lening van 1 miljoen euro om te zetten in 1.000 aandelen. Deze transactie is op 20 december 2018 notarieel afgerond.

LENINGEN (
bedragen x 1.000 euro)
Omschrijving

Boekwaarde
31-12-2017

Uitgeleend
2018

Aflossing
2018

Boekwaarde
31-12-2018

Rente
2018

Rente en
aflossing

Openbare lichamen

Woningbouwcorporaties

- Gem. woningbouw (tot 1985)

2.075

141

1.934

148

289

- Gem. woningbouw (na 1985)

105.981

7.695

98.286

3.611

11.306

Voorziening Volkshuisvesting

0

Totaal woningbouwleningen

108.056

0

7.836

100.220

3.759

11.595

Deelnemingen

- Martiniplaza BV

11.463

498

10.965

262

760

- Euroborg NV

15.134

4.250

284

19.100

711

5.245

- Warmtestad BV

2.000

1.300

3.300

48

48

- Meerstad

203.000

50.000

253.000

7.801

7.801

- Enexis

4.154

4.154

0

Totaal deelnemingen

235.751

55.550

782

290.519

8.822

13.854

Overige verbonden partijen

- Monumentenfonds

1.000

1.000

0

45

1.045

- Gem. regeling VGR

600

100

500

13

113

Overige verbonden partijen

1.600

0

1.100

500

58

1.158

Overige langlopende leningen

- Bejaardenhuizen (Patrimonium & Huismeesters)

1.080

51

1.029

52

103

- Zwembad Hoogkerk

26

26

0

1

27

- Multifunctioneel Centrum Engelbert

248

37

211

9

46

- Meerhoven (Rizoem)

1.087

1.087

31

31

- Grunneger Power

193

8

185

7

15

- Zernike Triade

820

820

19

19

- Onderwijshuisvesting

7

7

0

7

- Instellingen sport en welzijn

267

44

223

51

- Stichting stimulering Volkshuisvesting

10.063

193

9.870

193

- Leningen GKB

1.067

339 

876

530

876

- Groninger Museum

395

47

348

21

68-

- Startersfonds EM2

20

20

0

- Voorziening langlopende leningen

-1.567

594

-973

0

Overige langlopende leningen

13.705

933

1.289

13.349

147

1.436

Totaal geldleningen

359.112

56.483

11.007

404.588

12.786

28.043

Toelichting voorziening langlopende leningen 

 saldo
31-12-2017 

 mutaties
2018 

 saldo
31-12-2018  

St. stimulering Volkshuisvesting

1.261

-371

890

Lening U/G

156

-73

83

Gron.Monumenten Fonds

150

-150

0

Totaal

1.567

-594

973

De nieuwe leningen zijn in 2018 verstrekt op basis van een collegebesluit. De aanvullende leningen aan Euroborg zijn verstrekt voor de realisering van het Topsportzorgcentrum.

Meerstad
Met ingang van 2012 is Gemeente Groningen volledig aandeelhouder van Gemm CV Meerstad geworden. In 2018 heeft het college besloten een bedrag van 50 miljoen euro te consolideren van kortlopende leningen naar leningen met een looptijd van 7 respectievelijk 20 jaar. Het belangrijkste effect van de herstructurering is dat de rentelasten de komende jaren fors dalen.

Hoewel het project Meerstad een eigen juridische identiteit BV/CV loopt de gemeente Groningen risico over de verstrekte leningen. De omvang van de leningen is vergelijkbaar met de boekwaarde van het project. Een eventueel toekomstig verlies heeft direct effect op de waardering en het rekeningresultaat van de gemeente Groningen.

Voorraden
In de post ‘Onderhanden werk’ staan de Bouwgronden in exploitatie (BIE-gronden) met de slot gecalculeerde complexen en de bouwrijpe kavels. Deze zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken). Rente op grondexploitaties wordt geactiveerd en is daarmee ook onderdeel van de vervaardigingsprijs.

Mutaties vanwege administratieve correctie geactiveerde bovenwijkse voorziening
De mutaties hebben grotendeels een financieel technische oorzaak. In 2014 zijn diverse investeringen binnen de grondexploitaties geactiveerd, die een sterk bovenwijks karakter (zoals station, brug of weg) hebben. Dit betekent dat ze op de balans onder de post materiële vaste activa kwamen te staan. Destijds zijn de kosten, die samenhangen met de realisatie van de investering, echter niet uit de grondexploitatie gehaald. In 2018 is de administratieve correctie van in totaal 64,3 miljoen euro aan geactiveerde bovenwijkse voorzieningen alsnog uitgevoerd.

Gelijktijdig zijn de gemeentelijke bijdrage van destijds (ondergebracht in verliesvoorzieningen) vrijgevallen. Hierbij was voor de projecten Eemspoort, Zernike en Europapark Station minder verliesvoorziening beschikbaar dan het geactiveerde bedrag.
Door de correctie (uitboeken kosten) worden deze grondexploitaties hierdoor winstgevend. Deze winsten (in totaal 7,4 miljoen euro) zijn via de POC-methode genomen en gebruikt om het restant van de geactiveerde kosten te dekken.

Mutaties vanwege inhoudelijke ontwikkelingen grondexploitatie
Afgezien van de mutaties vanuit de geactiveerde bovenwijkse voorzieningen hebben de grondexploitaties zich over 2018 grotendeels langs de voorspelde en begrote lijn bewogen. Sommige grondexploitaties hebben een licht negatiever resultaat, andere laten een licht positief resultaat zien.
Binnen de grondexploitaties zien we los van de activering bovenwijkse voorzieningen, de verliesvoorzieningen per saldo 3,5 miljoen euro afnemen en enkele tussentijdse winstnemingen van 1,6 miljoen euro.
De vrijval van 3,5 miljoen euro aan verliesvoorziening bestaat voor een bedrag van 2,9 miljoen euro  binnen het project de Grote Markt. Deze vrijval wordt toegevoegd aan de Beklemde Reserve Grote Markt.

Boekwaarden
In onderstaand tabel worden de boekwaarden per 31-12-2017, de mutaties van het jaar 2018 en de boekwaarde per 31-12-2018 weergegeven. In de boekwaarden van de BIE-gronden zijn de slotcalculaties meegenomen.
De boekwaarde is 70,71 euro miljoen lager geworden. Voor 64,3 miljoen euro vloeit dat voort uit de geactiveerde bovenwijkse voorzieningen.

Onderhandenwerk
(bedragen x  1.000 euro)

boekwaarde
31-12-2017

Mutatie
boekjaar 2018

Boekwaarde
31-12-2018

BIE gronden

253.474

68.645

184.829

Bouwrijpe kavels

4.806

2.062

2.744

Totaal 

258.280

70.717

187.573

Nog te realiseren kosten en opbrengsten
In onderstaand tabel staan de geraamde kosten en opbrengsten van de BIE-gronden (exclusief de slotcalculaties). De geraamde kosten bestaan vooral uit bouw en woonrijp maken, plankosten en rentelasten. De geraamde opbrengsten bestaan vooral uit geraamde grondverkopen.

Omschrijving 

boekwaarde

geraamde nog te realiseren

totaal

(bedragen x 1000 euro)

31-12-2018

kosten 

opbrengsten 

exploitatiebegroting

Bie-gronden

Subtotaal woningbouwlocaties

                    49.264

47.176

-42.557

4.668

Subtotaal bedrijventlocatie

                    65.628

45.852

-122.860

-76.942

Subtotaal kantoren

                    69.856

31.465

-24.445

7.090

Totaal Bie-gronden

                 184.748

124.493

-189.862

-65.184

Voorzieningen
Volgens het voorzichtigheidsbeginsel dienen voorziene verliezen direct genomen te worden zodra zij bekend zijn. Voor verwachte tekorten in de grondexploitatie dient een voorziening getroffen te worden ter hoogte van het verwachte verlies.
Per 31 december 2017 bedroeg het totaal aan getroffen voorziening 171,52 miljoen euro, per 31-12-2018 is het totaal aan getroffen voorziening verlaagd naar 114,99 miljoen euro. Een bedrag van 59,86 miljoen euro kan vrijvallen. Hiervan wordt 56,8 miljoen euro veroorzaakt door de administratieve correctie geactiveerde bovenwijkse voorziening. Hiervoor wordt de voorziening voor dezelfde bedrag ingezet voor de correctie.  

BIE-gronden
(bedragen x 1000 euro)

Voorziening
31-12-2017

Rente
boekjaar 2018

Mutatie
2018

Voorziening
31-12-2018

 Eemspoort

0

-2

-2

 Zernike Science Park

-174

-3

177

0

 Westpoort

-31.514

-611

24.079

-8.046

 Milieuboulevard

-241

-5

-588

-834

 VVZ - Europapark

-32.184

-624

4.148

-28.660

 Kempkensberg

-10.108

-196

-7

-10.311

 Station Europapark

-17.624

-342

17.966

0

Grote Markt

-25.483

-494

2.853

-23.125

 Ciboga

-37.545

-728

11.913

-26.360

 Oosterhamrikzone

-16.647

-323

-682

-17.652

Totaal 

-171.519

-3.327

59.857

-114.990

Winsten
Met ingang van 2017 geldt, op basis van de BBV, de percentage of completion methode (POC-methode) voor (voortijdige) winstnemingen. In de POC-methode worden de winsten genomen naar rato van gerealiseerde opbrengsten en kosten. Hiervoor moet het resultaat op de grondexploitatie op betrouwbare wijze zijn ingeschat en de winsten van het project naar de gemeente vloeien. In totaal is voor 8,98 miljoen euro aan tussentijdse winsten genomen. Deze winsten worden voor 7,4 miljoen euro  ingezet voor de administratieve activering van bovenwijkse voorzieningen.
Naast bovenstaande winsten is in de categorie ‘Bouwrijpe kavels’ een kavel (Bedrijven Westerbroek) verkocht met een winst van  0,4 miljoen euro.

ga terug