01.2 Inkomen en armoedeverlichting

De overschrijding van de lasten wordt grotendeels veroorzaakt door een nadeel op uitkeringen die onder BUIG vallen (N 3,9 miljoen euro). Zo zijn de uitkeringslasten 3,4 miljoen euro hoger dan begroot. Dit wordt onder meer veroorzaakt door nominale stijging van uitkeringen, hogere incidentele uitgaven bij eindafrekeningen in december, een stijging van het aantal IOAW-uitkeringen en een afwijking tussen de verwachte en gerealiseerde kosten van de gemiddelde uitkering bij de WWB.

03.2 Voorkomen schooluitval

Niet van toepassing < 500 duizend euro

04.2 Passende ondersteuning en zorg

De overschrijding van de lasten wordt voornamelijk veroorzaakt door onderstaande nadelen:
- Zorgkosten Jeugd (N 8,8 miljoen euro)
De belangrijkste oorzaak is de stijging in de kosten zorg in natura (ZIN), deze kosten zijn 9,2 miljoen euro hoger dan begroot. De bezuiniging die begroot was voor dit onderdeel van 250 duizend euro kon niet gerealiseerd worden. De stijging van de ZIN kosten wordt veroorzaakt door een stijging van de gemiddelde kosten per indicatie en een stijging van het aantal indicaties. Door extra inzet van de RIGG (onder andere in de Taskforce sturing uitgaven jeugdhulp) zijn de uitvoeringskosten 0,2 miljoen hoger dan begroot. Doordat de kosten voor de persoonsgebonden budgetten 0,6 miljoen euro lager zijn dan begroot, is per saldo het tekort op de Jeugd 8,8 miljoen euro.
- Wmo 18+ Zorg in natura (N 2,4 miljoen euro)
De extra bijdrage uit het gemeentefonds als gevolg van de grenscorrectie Meerstad ontvangen we vanaf 2019. In de begroting hebben we echter wel rekening gehouden met de ontvangst van deze middelen vanaf 2018. Dit geeft een incidenteel nadeel van 0,4 miljoen euro. Op basis van de huidige stand van de zorggegevens bedraagt het nadeel van 2,1 miljoen euro. We zien ten opzichte van de begroting zowel een stijging in de aantallen als in de indicatiewaarden. De verzilvering is gestegen naar 69,58 procent. Door het positieve effect van 0,1 miljoen euro van de meicirculaire is per saldo sprake van een nadeel van 2,4 miljoen euro.
- Wmo voorzieningen inclusief vervoer (N 0,5 miljoen euro)
De kosten voor het individueel vervoer, hulpmiddelen, scootmobielen en rolstoelen zijn gestegen door de verhoging van tarieven. De begroting 2018 is hierom wel verhoogd, maar dit blijkt onvoldoende te zijn. Het totale nadeel over 2018 bedraagt 546 duizend euro.
- Beschermd wonen (N 1,2 miljoen euro)
Naar aanleiding van het tarievenonderzoek zijn de tarieven aangepast. Deze tariefaanpassing heeft geleid tot een stijging van de kosten voor Zorg In Natura tot 47,5 miljoen euro. Door deze kostenstijging daalt de geprognosticeerde vrijval voor de Groninger gemeenten naar 7,5 miljoen euro. Hierbij hebben we rekening gehouden met de 1,8 miljoen euro die wij extra vanuit de meicirculaire ontvangen. Voor de gemeente Groningen betekent dit dat de geprognosticeerde vrijval van 3,8 miljoen euro daalt naar 2,8 miljoen euro. Per saldo een nadeel van 1,0 miljoen euro, waarvan 1,2 miljoen euro nadeel bij de lasten en 200 duizend euro voordeel bij de baten.

05.1 Sportieve infrastructuur

Niet van toepassing < 500 duizend euro

06.2 Deelname aan cultuur

Niet van toepassing < 500 duizend euro

08.2 Jongerenhuisvesting

Niet van toepassing < 500 duizend eurro

08.3 Wonen en zorg

Niet van toepassing < 500 duizend euro

08.4 Kwaliteit woningvoorraad

De begrotingsoverschrijding wordt voor vooral veroorzaakt door het nadeel op Intensiveringsmiddelen duurzaamheid (N 785 duizend euro), waaronder de extra uitgaven die zijn gedaan in het kader van de opening van het kantoor van het Global Cebtre on Adaption (GCA).

08.5 Betaalbaarheid en beschikbaarheid

Niet van toepassing < 500 duizend euro

08.6 Cultuurhistorie en archeologie

Niet van toepassing < 500 duizend euro

08.7 Overig wonen

Niet van toepassing < 500 duizend euro

09.1 Kwaliteit leefomgeving

De grootste veroorzaker van het tekort aan de lastenkant is de dotatie aan de voorziening Afkoop onderhoud graven (N 2,8 miljoen euro). De wijze van verantwoorden van de lasten en baten met betrekking tot het afgekocht onderhoud van graven is eind 2018 heroverwogen. Het afgekochte grafonderhoud loopt in het vervolg via een voorziening. Voor de graven die voor 2018 zijn afgekocht (met een in leven zijnde rechthebbende) bedraagt de onderhoudsverplichting 3,83 miljoen euro in de komende tien jaar. Aan de voorziening diende daarom een dotatie van 2,752 miljoen euro plaats te vinden.

09.2 Afvalinzameling en -verwerking

Deze begrotingsoverschrijding aan de lastenkant wordt veroorzaakt door hogere kosten bij de afvalstoffenheffing (N 1,0 miljoen euro). Zo zijn er meer kwijtscheldingen verleend, wat een nadeel van 502 duizend euro oplevert. Hogere lasten bij de vuilverwerking met betrekking tot grijs afval, papier/karton, grof vuil en glas tellen op tot een nadeel van 759 duizend euro). Daarnaast zijn er bij afvalstoffenheffing nog diverse kleinere voor- en nadelen.

10.2 Jeugd en veiligheid

Niet van toepassing < 500 duizend euro

10.4 Fysieke veiligheid

De begrotingsoverschrijding wordt voor 1,147 miljoen euro veroorzaakt door de gemaakte kosten voor het uitvoeringsprogramma aardbevingen. Hier staan voor hetzelfde bedrag bijdragen tegenover, die zijn ontvangen door de provincie Groningen, gemeente Ten Boer en de Nationaal Coördinator Groningen.

11.2 Communicatie met de burger

Niet van toepassing < 500 duizend euro

12.1 College en raad

De lastenoverschrijding binnen dit deelprogramma wordt met name veroorzaakt door:
- Gemeentelijke herindeling (N 1,3 mln euro)
In april 2018 vond definitieve besluitvorming in Tweede, en in juli in Eerste Kamer plaats over de herindeling per 1 januari 2019. Daardoor was er slechts een zeer korte periode voor het uitvoeren van de noodzakelijke herindelingswerkzaamheden. Ter dekking van de herindelingskosten stelt BZK in de periode 2017-2022 middelen ter beschikking. Vanwege de korte doorlooptijd lopen deze te ontvangen rijksbijdragen niet gelijk op met de te maken kosten. Hierdoor laten de huidige prognoses ten opzicht van de reeds ontvangen gelden in 2018 een tekort zien van ongeveer 1,2 miljoen euro.
- Aanbestedingsvoordeel inhuur (N 1,3 mln euro)
In de begroting 2018 hebben we hiervoor een taakstelling opgevoerd van 1,6 miljoen euro. De daadwerkelijke besparing op het tarief ligt echter een stuk lager, doordat dit alleen van toepassing is voor nieuwe inleen/overeenkomsten van Randstad vanaf de ingangsdatum van het contract. Veel oude overeenkomsten lopen nog door en kunnen juridisch niet worden omgezet. Hierdoor is er een incidenteel nadeel van 1,3 miljoen euro.
- Invoeren restwaarde vaste activa (N 1,2 mln euro)
In de financiële verordening (FV) 2018, welke met ingang van 1 januari 2018 in werking is getreden, is bepaald dat in plaats van de ‘componentenbenadering’ de ‘onderhoudsbenadering’ moet worden toegepast. Volgens die systematiek is per gebouw de restwaarde bepaald. Op basis van gedetailleerde berekening is een nadeel van 1,2 miljoen euro becijferd, gelijk aan de opgelegde taakstelling. Dat heeft vooral te maken met dotaties aan de onderhoudsvoorziening die voor een bedrag van ongeveer 1,4 miljoen euro incidenteel is. Het structurele voordeel is daarmee afgerond 200 duizend euro.
- Flankerend beleid (N 528 duizend euro)
De besteding uit flankerend beleid kan van tijd tot tijd fluctueren. Dit jaar is er voor 1,1 miljoen euro een beroep op het budget gedaan. Voor een groot deel (ca 980 duizend euro) betreft het medewerkers in het kader van de ICT outsourcing. In totaal betekent dit een nadeel van 528 duizend euro.

13.1 Algemene inkomsten en post onvoorzien

De overschrijding van de lasten wordt veroorzaakt door een nadeel rente op voorzieningen grondexploitaties (N 3,3 miljoen euro). Deze rente is op begrotingsbasis gerubriceerd als een correctie op de door te berekenen rente grondexploitaties, een bate dus. In de rekening is de post als last gerubriceerd. Per sado levert dit nauwelijks resultaat op.

14.1 Overhead en ondsteuning organisatie

De overschrijding van de lasten wordt voor een groot deel veroorzaakt door onderstaande nadelen:
- Bezuinigingen op de organisatie (N 3,1 miljoen euro)
De organisatieontwikkeling in de bedrijfsvoering die is ingezet vanuit het SSC wordt verder doorgevoerd. Hierdoor ontstaat een efficiënte en slagvaardige organisatie en kunnen uiteindelijk bezuinigingen in de bedrijfsvoering gerealiseerd worden. De opdracht om binnen het SSC bezuinigingen te realiseren kan slechts deels worden ingevuld. Dit komt aan de ene kant doordat de personele krimp van het SSC als gevolg van onder meer de outsourcing ICT en de vorming van het NBK meer tijd kost. En aan de andere kant vanwege de extra inspanningen in 2018. Onder andere in het kader van onder meer het verbeterprogramma financieel administratieve beheersing en ondersteuning van adviseurs bij organisatiewijzigingen bij directies. Wel wordt er gestuurd op een lagere inzet van medewerkers. Hieruit zijn de eerste effecten zichtbaar, maar de het op peil houden van de dienstverlening aan het primair proces is een aandachtspunt hierbij.
- Bezuiniging ICT (0,9 miljoen euro)
In 2018 is een stijging zichtbaar van het aantal devices dat door de organisatie worden gebruikt. De toename van de vraag sluit aan bij de verdere digitalisering binnen de gemeente, maar geeft extra druk op de bezuinigingsopdracht.
- Bezuiniging Vastgoed (N 0,7 miljoen euro)
De verkoop van 3 panden (Waagplein, Isebrandtsheerd en Folkingedwarstraat) is niet in 2018 gerealiseerd, maar doorgeschoven naar 2019. Hierdoor kan de taakstelling van 2,0 miljoen euro in 2018 niet volledig worden gerealiseerd.
- Frictiekosten (N 4,4 miljoen euro)
Het nadeel op de frictiekosten wordt onder meer veroorzaakt door een dotatie aan de voorziening voor huidige herplaats kandidaten van 0,6 miljoen euro en voor nieuwe herplaats kandidaten van 0,3 miljoen euro. Daarnaast is door uitputting in het verleden minder beschikbaar voor de huidige en nieuwe herplaats kandidaten. In totaal leidt dit daardoor tot een tekort van 4,4 miljoen euro
- Overhead personeel en vorming & opleiding (N 2,2 miljoen euro)
In de begroting waren een aantal personeelsleden begroot in andere programma's. Door een correctie op de verantwoording van deze medewerkers naar overhead levert dit hier een nadelige afwijking op. Daarnaast geeft de wet- en regelgeving aan dat vorming- en opleidingskosten grotendeels als overhead wordt geoormerkt. Een deel van deze kosten waren niet als overhead begroot, maar in de andere deelprogramma’s begroot. Ook dit geeft een nadelig effect op dit deelprogramma. Hier staan per saldo positieve afwijkingen in andere deelprogramma's tegenover.

- Bedrijfsvoering (N 2,0 miljoen euro)
Bij een aantal onderdelen in de organisatie is er een afwijking in de lasten van de bedrijfsvoering. Dit betreft met name personeelskosten. Per saldo geeft dit 2,0 miljoen euro aan hogere lasten. Dit wordt veroorzaakt door het uitvoeren van extra taken die niet waren begroot en inzet van duurder extern personeel.
- Organisatieontwikkelingskosten en opleidingen (N 1,0 miljoen euro)
Binnen de organisatie zijn door diverse interne en externe ontwikkelingen 284 duizend euro extra lasten voor de organisatie ontwikkelingskosten ontstaan. Een voorbeeld hiervan is ontwikkelprogramma SSC "fit voor de toekomst". Daarbij is er ook meer geïnvesteerd in opleidingen voor het personeel. Hier zijn 707 duizend euro aan hogere lasten gerealiseerd. Door de medewerkers die betrokken zijn bij de ICT outsourcing is bijvoorbeeld een groot beroep gedaan op opleidingen.