Spoor zon

Wat wilden we bereiken?

Om in 2035 CO ₂ -neutraal te zijn gaan we meer stroom gebruiken. En andere stroom. Alle stroom die we gebruiken is duurzaam opgewekt. Voornamelijk door zon en wind. O ngeveer de helft van het totale energiegebruik in 2035 kunnen we duurzaam opwekken binnen de eigen gemeentegrenzen. De andere helft importeren we van elders . In De Routekaart (2018) is de ambitie en strategie beschreven om in 2035 ten minste 800 MW aan zonnepanelen in en rond de stad te hebben. Dit zijn ongeveer 2,7 miljoen zonnepanelen. Ongeveer 300 MW kan op daken worden gerealiseerd en voor de overige 500 MW zijn zonneparken nodig. We kunnen daarmee dan in 2035 60% van de elektriciteitsbehoefte van de stad voorzien. Uit inventarisatie blijkt dat de potentie voor zonne-energie zelfs nog mogelijk zou kunnen groeien naar 1.000 MW. Dit past goed in de verwachting dat ook de toekomstige warmtevoorziening van de stad verschuift naar elektrische warmtepompen die aardgas vervangen en het toenemende gebruik van elektrische voertuigen. In de begroting 2018 gaven wij aan dat hiertoe het aantal zonnepanelen zou moeten verdubbelen ten opzichte van 2016. Uit de jaarlijkse zonnepaneleninventarisatie blijkt dat in 2018 in de gemeente Groningen in totaal bijna 227.000 panelen (circa 50 MW) op daken en in zonneparken lagen. De geprognosticeerde 100.000 panelen in 2018 is daarmee ruimschoots behaald. We liggen daarmee twee jaar voor op schema.  

Wat hebben we hiervoor gedaan?

• Historische data leert ons dat het aantal zonnepanelen op daken in de gemeente elke twee jaar verdubbeld. We verwachtten in 2018 dus dubbel zoveel zonnepanelen te hebben als in 2016 (40.718 stuks). De werkelijkheid is dat de groei meer dan verdubbeld is ten opzichte van 2016. In 2017 lagen er 92.909 zonnepanelen op daken in Groningen;
• In 2018 zijn twee nieuwe zonneparken gerealiseerd. Naast de bestaande in 2017 opgeleverde zonneparken Vierverlaten (7.777 panelen) en Woldjerspoor (43.000 panelen) zijn in 2018 het zonnepark op Zernike (1.700 panelen) en zonnepark Roodehaan (81.444 panelen) in bedrijf gegaan;
• In 2018 is een omgevingsvergunning voor het circa 93 hectare groot zonnepark Fledderbosch nabij de RWZI in Garmerwolde aangevraagd. Wij hebben hiervoor meegewerkt aan een goede ruimtelijke inpassing en de provincie verzocht om een aanwijsbesluit om dit gebied tijdelijk te bestemmen als zonnepark. De provincie werkt mee aan het realiseren van dit project. De verwachting is dat in 2019 een vergunning kan worden afgegeven waardoor een SDE+ aanvraag kan worden ingediend;
• In 2018 is begonnen met een studie naar de mogelijkheden om het zonnepark Roodehaan uit te breiden. We verwachten dat in 2019 hiervoor het vergunningentraject gestart kan worden;
• In De Routekaart houden wij rekening met de (gefaseerde) ontwikkeling van een zeer groot zonnepark van 250 MW in Meerstad-Noord, als onderdeel van het energielandschap Meerstad-Noord. In 2018 is een begin gemaakt met het opstarten van dit project;
• Meer dan 60% van de benodigde zonnepanelen zullen in zonneparken komen te liggen. Deze opgave heeft een ruimtelijke impact. In 2018 is daarom begonnen met het opstellen de eerste fase van een integraal Beleidskader Zonneparken voor de (nieuwe) gemeente Groningen. Doel van het project is te bepalen waar de restopgave van 500 MW aan zonneparken het beste kan ‘landen’, welke ontwikkelstrategie het beste gehanteerd kan worden, en onder welke voorwaarden. We verwachten in 2019 het beleidskader ter besluitvorming aan de raad te kunnen aanbieden;
• De marktontwikkelingen waren ook in 2018 gunstig voor grootschalige zonne-energie. De kostprijs is omlaag gegaan en in 2018 was er een recordhoogte aan rijkssubsidie toegekend voor zonnestroomprojecten (SDE+). Daarmee zijn business cases veelal goed rond te krijgen. Veel bedrijven weten echter niet van het bestaan van deze gunstige regeling. Om de achterblijvende groei op bedrijfsdaken te versnellen hebben we het pilot Project ‘Zon op bedrijfsdaken’ gestart. Doel van dit project is om bedrijven te helpen zonnedaken te realiseren door het van A tot Z te begeleiden in het hele traject. We verwachten in 2020 de effecten van deze nieuwe aanpakmethode te kunnen evalueren;
• Bewoners in een VvE’s willen vaak wel zonnepanelen op hun gezamenlijke dak plaatsen maar lopen in de praktijk tegen veel obstakels om dit ook daadwerkelijk op een goede manier gerealiseerd te krijgen. We zijn in 2018 samen met Grunneger Power een onderzoekstraject gestart om te bepalen of de organisatie van een postcoderoos zonnedak op een slimmere en efficiëntere manier georganiseerd kan worden, waardoor beschikbare VvE-daken beter benut kunnen worden;
• Wij spelen actief in op kansrijke ontwikkelingen door als gemeente in te zetten op (1) actief informeren en ontzorgen van initiatiefnemers, (2) gunstige regels en beleid, (3) financiële belemmeringen wegnemen, en (4) projecten initiëren en uitvoeren. Tot de laatste behoren bijvoorbeeld de realisering van energieneutrale P+R’s Reitdiep en Meerstad.

Conclusie

Zonne-energie vervult een belangrijke rol in de energietransitie van de gemeente Groningen. We staan aan de vooravond van een ongekende opschaling van zonne-energie, met belangrijke ruimtelijke keuzes die daarvoor gemaakt moeten worden. Als gemeente spelen we daarop in zoals aangegeven is in ‘De Zonnewijzer’ (2016) en De Routekaart (2018). De aanzienlijke potentie voorbij de daarin opgenomen ambitie van 800MW (tot bijvoorbeeld 1.000MW) kan samen met (zonne)warmte een hoofdrol gaan spelen in het scenario voor een CO ₂ -neutrale gemeente in 2035.