De verantwoordelijkheid voor Passend onderwijs ligt op basis van de gelijknamige wet Passend onderwijs bij het onderwijs. Dit betekent dat het onderwijs niet alleen verantwoordelijk is voor het bieden van een passende onderwijsplek, maar ook voor extra - didactische en pedagogische - ondersteuning van leerlingen primair gericht op het leerproces, de onderwijsontwikkeling en/of het behalen van onderwijsdoelen.
De verantwoordelijkheid voor het bieden van Jeugdhulp, ook in het onderwijs, ligt op basis van de Jeugdwet bij de gemeente. Dit betreft jeugdhulp in het kader van opgroei- en opvoedproblemen, psychische problemen en stoornissen en/of gedragsproblemen die het volgen van (passend)onderwijs belemmeren en/of risico's op  thuiszitten veroorzaken.  

Een hechte samenwerking van onderwijs en jeugdhulp in het kader van de aansluiting jeugdhulp en (passend) onderwijs levert een belangrijke bijdrage aan het ontwikkelingsperspectief van jeugdigen met specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften, zowel op school als thuis. Door het vroegtijdig signaleren van ontwikkelingsachterstanden en het aansluitend bieden van passende (collectieve) ondersteuning kunnen jeugdigen zich optimaal ontwikkelen en kan schooluitval en thuiszitten voorkomen worden en dure individuele specialistische jeugdhulp op indicatie teruggedrongen worden.

Wat wilden we bereiken in 2018?

• We wilden kinderen en jongeren (en hun ouders), die extra ondersteuning nodig hebben vanwege opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen, in samenwerking en afstemming met onderwijs en andere relevante partners, ondersteuning bieden ten behoeve van een optimale ontwikkeling en hen in staat stellen om ondanks beperkingen actief deel te nemen aan de samenleving.
• Door het vroegtijdig signaleren en aanpakken van problemen bij jeugdigen wilden we bijdragen aan een afname van problemen, van vraag naar jeugdhulp en van risico’s op schoolverzuim en vroegtijdig schoolverlaten zonder startkwalificatie.
• We wilden de voor preventie, jeugdhulp, onderwijs en maatschappelijke participatie en/of werk beschikbare middelen efficiënt en resultaatgericht inzetten door te kiezen voor een integrale jongerenaanpak waarbinnen aandacht is voor alle 4 bovengenoemde thema's.
• Onderwijs-Zorg-Arrangementen (OZA's) die goed aansluiten bij de vraag van jeugdigen, ouders en onderwijs.

Wat hebben we hiervoor gedaan?

In het kader van de aansluiting jeugdhulp-onderwijs hebben we in 2018 de volgende inspanningen verricht:

• Realisatie en structurele borging van preventieve ondersteuning in het voortgezet onderwijs, het speciaal voortgezet onderwijs en het praktijkonderwijs in Groningen, Haren en Ten Boer door het stedelijk VO-WIJteam;
• Realisatie en voorbereiding van structurele borging van preventieve ondersteuning in het mbo door het School als Wijk (SAW) team in de hele provincie Groningen;
• Pilots in 3 scholen voor speciaal onderwijs met het bieden van collectieve ondersteuning (jeugdhulp) in school door het VO-WIJteam (Diamantcollege) of door zorgaanbieders (de Wingerd, van Liefland).  
• Pilot collectieve ondersteuning in het Orthopedagogisch en Didactisch centrum (Rebound en TTVO) door het VO-WIJteam;
• Pilot collectieve ondersteuning van schakelgroepen voor nieuwkomers in het basisonderwijs (4 uur per week door een zorgaanbieder);
• Intensivering van de samenwerking - op ambtelijk en uitvoerend niveau - tussen de betrokken partijen (samenwerkingsverbanden po en vo in de stad Groningen, mbo, gemeente Groningen, Leerplicht/RMC, WIJ Groningen en GGD/JGZ)  t.b.v. een goede aansluiting van jeugdhulp en onderwijs in de onderwijsketen;
• Op subregionaal niveau overleg tussen RMC/leerplicht, samenwerkingsverbanden vo-stad en vo-ommelanden, mbo, jeugdhulp en arbeidsmarkt plaats ten behoeve van aansluiting van de domeinen RMC/leerplicht, onderwijs, jeugdhulp, werk en participatie;
• Afsluiten en uitvoeren van een Thuiszitterspact door alle betrokken partijen (zie hier boven) met als doel dat geen kind of jongere langer dan drie maanden thuis zit zonder aanbod;
• Een meer samenhangend ondersteuningsnetwerk in de wijk ontwikkeld door de samenwerking tussen betrokken kernpartners in de wijk te intensiveren en bestaande preventieve jeugdvoorzieningen beter op elkaar af te stemmen. Zie ook beleidsveld 4.1.3 Positief opgroeien ;
•  De Jongerenaanpak (task force jongeren) verder ontwikkeld en ingezet daar waar nodig. Zie ook beleidsveld 4.1.3 Positief opgroeien ;
• Ontwikkelen In RIGG verband van een productgroep voor Onderwijs-Zorgarrangementen.

Conclusie

Dankzij een intensieve samenwerking tussen alle betrokken partijen op het terrein van de aansluiting jeugdhulp - (passend) onderwijs en een groeiend vertrouwen tussen deze partijen lukt het ons steeds beter om het belang van het kind centraal (te blijven) stellen. We komen veelal gezamenlijk, zowel op casus niveau als ook met betrekking tot meer structurele en stedelijke vraagstukken, tot oplossingen. En het steeds beter om een innovatieve en integrale aanpak te realiseren ten behoeve van de ontwikkeling van kinderen.