Wij namen onze verantwoordelijkheid bij het huisvesten, integreren en participeren van asielzoekers en statushouders. Gezamenlijk concentreerden we ons op een versnelling waarbij we de inspanningen voor asielzoekers en vluchtelingen eerst en voornamelijk richtten op huisvesting. Voor de vergunninghouders richtten we ons vervolgens op taalverwerving, opleiding, participatie, werk en gezondheid. We bieden maatschappelijke begeleiding voor inburgering-plichtige vergunninghouders. Voor alle vergunninghouders geldt dat we met specifieke aandacht actief zoeken naar het ‘verborgen talent’ van individuen. Hiermee wilden we voorkomen dat deze nieuwkomers langdurig aan de maatschappelijke zijlijn komen te staan. Alles was erop gericht om een snelle verbinding tot stand te brengen tussen asielzoeker, vergunninghouder en de Groningse samenleving.

Door de toename van het aantal vergunninghouders neemt de druk op een aantal gebieden toe. Binnen Groningen is ervoor gekozen tot en met 2018 te werken binnen een programma Vluchtelingen, Asielzoekers en Statushouders (VAS) met een actieplan, waarbij naast de eigen gemeentelijke taken, ook een betere samenwerking en gecoördineerde aanpak met al onze partners in de stad en regio aan de orde zijn.

We wilden in 2018 in Groningen voorkomen dat asielzoekers en vluchtelingen zonder voorzieningen op straat belanden, met criminaliteit in aanraking komen of een gevaar voor de volksgezondheid vormen en we wilden dat deze kwetsbare nieuwkomers in onze stad toekomstperspectief hebben, dan wel op respectvolle wijze toewerken naar een toekomstperspectief in het land van herkomst.

De activiteiten van het programma VAS vallen binnen Programma 1: Werk en inkomen , Programma 3: Onderwijs en Programma 8: Wonen .

Met de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst tussen de VNG en het Rijk in november 2018  is een flinke stap vooruit gezet in de discussie over de opvang van vluchtelingen zonder verblijfsvergunning. Dat maakt dat we in de gemeente Groningen kunnen starten met een pilot-LVV (Landelijke Vreemdelingen Voorziening) waarmee de bestaande bed bad brood-voorzieningen op termijn kunnen worden beëindigd.

Met de onderstaande indicatoren is de voortgang van dit beleidsveld in 2018 gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.

Wat wilden we bereiken in 2018?

Ook in 2018 willen we voldoen aan de taakstelling voor de huisvesting van vergunninghouders en zetten we in op integratie en participatie. Daarnaast willen we zorgen voor huisvesting van Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (AMV’s) vanaf het moment dat zij 18 jaar worden. De GGD wil alle kinderen tot 18 jaar van asielzoekers en vergunninghouders goed in beeld te hebben, jeugdgezondheidszorg aanbieden en bij bedreigingen van de gezondheid of ontwikkeling de juiste ondersteuning en zorg inschakelen.
We willen door intensivering van maatschappelijke begeleiding van vergunninghouders de mogelijkheden tot integratie en participatie versterken. Ook geven we uitvoering aan de participatieverklaring.
We willen (weer) beter zicht krijgen op de groep vergunninghouders in onze gemeente. Daarom zijn we in 2018 doorgegaan met een pilot waarbij op basis van een assessment een individueel trajectplan wordt uitgezet.  

Onverkort streven we ernaar te voorkomen dat mensen zonder voorzieningen op straat belanden. De gemeente Groningen biedt daartoe indien nodig opvang aan dakloze vreemdelingen.

Wat hebben we hiervoor gedaan?

Realiseren van de taakstelling huisvesting vergunninghouders en bieden van maatschappelijke begeleiding.
In samenwerking met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers en de woningcorporaties in Groningen zorgen we voor het huisvesten van vergunninghouders. In 2018 hebben wij in totaal 281 vergunninghouders gehuisvest op een taakstelling van 281 te huisvesten vergunninghouders. Dit betekent dat we de taakstelling exact hebben gehaald.
De maatschappelijke begeleiding van vergunninghouders wordt voor de gemeente Groningen uitgevoerd door Humanitas. De maatschappelijke begeleiding bestaat uit het bieden van praktische hulp (zoeken van een woning, inschrijven bij de gemeente en het regelen van een zorgverzekering), ondersteunen bij het kiezen van een inburgeringstraject en het stimuleren van participatie en integratie. Een laatste onderdeel van de maatschappelijke begeleiding is de participatieverklaring. Doordat het aantal inburgeringsplichtige vergunninghouders iets is afgenomen, is ook het aantal mensen dat maatschappelijke begeleiding krijgt, iets gedaald.

Trajectbegeleiding en parallelle trajecten
Om (weer) meer zicht te krijgen op de vergunninghouder en hem beter te kunnen begeleiden naar participatie zijn we binnen de gemeente gestart met een nieuw werkproces. Nieuwkomers maken zo snel mogelijk een assessment, waarmee hun mogelijkheden en wensen op gebied van werk en participatie in beeld worden gebracht. De uitkomsten worden gebruikt om gezamenlijk een individueel trajectplan op te stellen. In 2018 hebben we hiervoor een structureel werkproces ingericht bij het eind 2018 geopende coördinatiepunt vergunninghouders ‘Thuis in 050’.
Gezamenlijk met het Alfacollege, Noorderpoort en de Hanzehogeschool hebben we daarnaast gewerkt aan het uitrollen van parallelle trajecten.

Opvang van dakloze vreemdelingen en knelpunten noodopvang
Asielzoekers die rechtmatig in Nederland verblijven maar niet in aanmerking komen voor opvang door het Rijk, bieden wij materiële ondersteuning via het fonds Knelpunten noodopvang. Het fonds Knelpunten noodopvang gebruiken we eveneens om de eigen bijdrage te vergoeden van medicatie voor onverzekerbare vreemdelingen en, in noodgevallen, noodzakelijke tandartskosten.
Wij verstrekken subsidie aan Vluchtelingenwerk Noord Nederland voor het bieden van maatschappelijke- en juridische ondersteuning aan ex-Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (ex-AMV's). Die ondersteuning is bedoeld voor het verkrijgen van een verblijfsstatus in Nederland of, als dat geen mogelijkheid is, het realiseren van terugkeer naar het land van herkomst.

Sinds maart 2015 bieden we op grond van gerechtelijke uitspraken sobere opvang voor uitgeprocedeerde vreemdeling, de zogenoemde bed-bad-broodvoorziening. In 2018 hebben we de bestaande bed bad brood-voorziening gecontinueerd en uit eigen gemeentelijke middelen bekostigd. Het aantal mensen dat opvang krijgt is in 2018 afgenomen tot 277 eind 2018. Eind 2018 hebben Rijk en gemeenten een samenwerkingsovereenkomst gesloten op basis waarvan de bestaand bed bad brood-voorziening vanaf 2019 met financiering door het Rijk onder de naam LVV (Landelijke Vreemdelingen Voorziening) kan worden voortgezet.

Gezondheidsbevordering Statushouders
In 2018 is de pilot Zorgintro gestart. Er zijn Zorgintro gesprekskaarten ontwikkeld die als gesprekstool dienen voor professionals en vrijwilligers die statushouders begeleiden. Op deze manier wordt de statushouder wegwijs binnen het Nederlandse zorgstelsel en bekend met de Nederlandse gezondheidscultuur en nemen gezondheidsvaardigheden toe. Een groep begeleiders van statushouders (WIJ Korrewegwijk, Humanitas, JGZ) zijn getraind in interculturele communicatie en het gebruik van de gesprekskaarten.

Conclusie

De taakstelling huisvesting vergunninghouders hebben wij in 2018 precies gehaald. De maatschappelijke begeleiding aan vergunninghouders is geïntensiveerd en uitgebreid met de participatieverklaring.
Wij zijn doorgegaan met het afnemen van een assessment bij vergunninghouders op basis waarvan een gezamenlijk trajectplan wordt opgesteld. Ook zijn we begonnen met het uitrollen van parallelle trajecten.
Door het bieden van sobere opvang aan dakloze vreemdelingen in de zogenoemde bed bad brood-voorziening, voorkomen we dat mensen zonder voorzieningen op straat terecht komen. Vanuit deze voorziening werken zij aan verheldering van het toekomstperspectief.  
De taken op het gebied van de publieke gezondheid hebben wij uitgevoerd.